Dư Thừa Vitamin C: 7 Dấu Hiệu Bạn Cần Biết Ngay!

Vitamin C từ lâu đã được biết với khả năng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là trong việc tăng cường hệ miễn dịch, chống oxy hóa và kích thích sản xuất collagen. Ngày nay, việc bổ sung vitamin C thông qua viên uống, bột pha hay thực phẩm chức năng trở nên phổ biến hơn bao giờ hết, nhất là khi ngày càng có nhiều người quan tâm đến chăm sóc sức khỏe và các phương pháp làm đẹp từ bên trong bền vững. Tuy nhiên, việc bổ sung quá nhiều vitamin C có thể dẫn đến tình trạng dư thừa vitamin C và gây ra những tác dụng phụ không mong muốn. Vậy, dư thừa vitamin C là gì, dấu hiệu nhận biết và tác hại của việc thừa vitamin C là gì, đâu là cách bổ sung vitamin C chuẩn khoa học và hiệu quả,…? Mời bạn đọc cùng theo dõi những giải đáp chi tiết dưới đây của chuyên gia Codeage Việt Nam.

Vitamin C là gì?

Vitamin C (Axit Ascorbic) là một loại vitamin tan trong nước giữ nhiều vai trò quan trọng trong chức năng sinh lý của cơ thể. Khác với một số vitamin khác, cơ thể con người không thể tự tổng hợp hoặc lưu trữ vitamin C, vì việc bổ sung vitamin C thông qua chế độ dinh dưỡng hàng ngày hoặc thực phẩm chức năng sẽ đảm bảo cung cấp đủ lượng vitamin cần thiết cho các chức năng sinh hóa của cơ thể.

Về mặt sinh học, vitamin C được biết đến là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ giúp trung hòa các gốc tự do – yếu tố gây tổn thương tế bào và lão hóa. Nghiên cứu đăng trên Nutrients (2017) cho thấy vitamin C giữ vai trò bảo vệ tế bào khỏi stress oxy hóa và hỗ trợ chức năng miễn dịch bẩm sinh cũng như miễn dịch thích nghi của cơ thể hoạt động tốt hơn (Carr & Maggini, 2017).

Không chỉ vậy, vitamin C còn hỗ trợ tăng cường sức khỏe hệ miễn dịch, hỗ trợ kích thích sản xuất collagen tự nhiên trong cơ thể hiệu quả. Một tổng quan nghiên cứu trên International Journal of Molecular Sciences (2020) khẳng định vitamin C là yếu tố bắt buộc trong quá trình hydroxyl hóa proline và lysine – một trong những bước quan trọng trong tổng hợp collagen (Mandl et al., 2009). Ngoài ra, vitamin C cũng giúp tăng hấp thu sắt không heme từ thực vật và hỗ trợ quá trình chữa lành vết thương diễn ra nhanh hơn bằng cách thúc đẩy tái tạo mô.

Chính vì vậy, vitamin C không chỉ cần thiết trong dinh dưỡng hàng ngày mà còn đóng vai trò như một chất hỗ trợ phục hồi và bảo vệ tế bào quan trọng – đặc biệt là trong bối cảnh hiện đại khi cơ thể con người thường xuyên phải chịu tác động tiêu cực từ ô nhiễm, stress và chế độ ăn thiếu cân bằng.

Liều lượng Vitamin C khuyến cáo hàng ngày

Theo khuyến cáo từ Viện Y học Hoa Kỳ (Institute of Medicine), lượng vitamin C cần thiết mỗi ngày với từng đối tượng như sau:

• Người trưởng thành là 75mg ở nữ giới và 90mg ở nam giới
• Phụ nữ mang thai 85mg
• Phụ nữ cho con bú là 120mg

Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, giới hạn trên được khuyến cáo là 2000mg/ngày – vượt quá mức này có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn như tiêu chảy, đau đầu hoặc rối loạn tiêu hóa.

Cần lưu ý rằng, liều lượng phù hợp có thể thay đổi tùy theo độ tuổi, tình trạng sức khỏe, mức độ hoạt động thể chất và nhu cầu cá nhân của người cần bổ sung vitamin C. Do đó, để đảm bảo tối ưu hiệu quả và an toàn khi sử dụng người dùng nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng trước khi bổ sung vitamin C từ thực phẩm chức năng với bất cứ mục đích nào.

Tại sao dư thừa Vitamin C lại nguy hiểm?

Vitamin C là vitamin tan trong nước, vì vậy phần dư thừa có thể được cơ thể đào thải qua đường bài tiết. Tuy nhiên, khi bổ sung vitamin C với liều cao trong thời gian dài, đặc biệt từ thực phẩm chức năng vẫn có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn. Nghiên cứu đăng trên American Journal of Clinical Nutrition cho biết, lượng vitamin C vượt ngưỡng 2000mg/ngày có thể dẫn đến các phản ứng tiêu cực, tùy theo cơ địa và tình trạng sức khỏe của mỗi người. Trong đó, phổ biến hơn cả có thể kể đến như:

• Rối loạn tiêu hóa: Dư thừa vitamin C có thể gây tiêu chảy, buồn nôn, nôn mửa, đau bụng do lượng axit ascorbic cao gây kích ứng đường tiêu hóa. Theo báo cáo của National Institutes of Health (NIH) tiêu chảy là tác dụng phụ phổ biến nhất khi sử dụng vitamin C liều cao vượt ngưỡng an toàn (Upper Intake Level – UL).
• Sỏi thận: Vitamin C có thể chuyển hóa thành oxalate, sau đó liên kết với canxi trong thận và hình thành sỏi oxalat – loại sỏi thận phổ biến. Một nghiên cứu trên JAMA Internal Medicine (2013) cho thấy nam giới sử dụng thực phẩm chức năng chứa vitamin C có nguy cơ mắc sỏi thận cao gấp đôi so với người không sử dụng.
• Tăng hấp thụ sắt: Vitamin C thúc đẩy hấp thụ sắt không heme, nhưng ở người mắc bệnh thalassemia hoặc ứ sắt, điều này có thể gây quá tải sắt, dẫn đến tổn thương gan và tim. Nghiên cứu từ The Lancet Hematology (2016) đã chỉ ra rằng việc kiểm soát lượng vitamin C là cần thiết ở bệnh nhân có nguy cơ tích tụ sắt cao.

• Tương tác thuốc: Vitamin C có thể tương tác với một số loại thuốc, ví dụ như làm giảm hiệu quả của thuốc chống đông máu (warfarin) hoặc làm thay đổi chuyển hóa của thuốc hóa trị. Theo Drugs.com và MedlinePlus, việc sử dụng liều cao vitamin C cần được cân nhắc nếu đang điều trị bằng thuốc đặc hiệu.
• Ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm: Việc dùng vitamin C liều cao có thể làm sai lệch kết quả xét nghiệm đường huyết, creatinine hoặc xét nghiệm nước tiểu, do tính chất khử mạnh của nó. Theo Mayo Clinic Laboratories, nồng độ vitamin C cao trong máu có thể can thiệp vào các phép đo bằng phản ứng hóa học, gây sai số trong chẩn đoán.

7 Dấu hiệu cảnh báo bạn có thể bị dư thừa Vitamin C

Dù vitamin C là vi chất thiết yếu giúp tăng cường sức khỏe và miễn dịch, nhưng khi bổ sung quá liều cơ thể có thể xảy ra một số phản ứng tiêu cực. Dưới đây là 7 dấu hiệu phổ biến cho thấy bạn có thể đang bị dư thừa vitamin C và cần điều chỉnh kịp thời.

Tiêu chảy

Tiêu chảy là dấu hiệu phổ biến nhất của việc bổ sung vitamin C quá mức, đặc biệt khi dùng liều cao (trên 2000mg/ngày). Do vitamin C tan trong nước, cơ thể sẽ cố gắng đào thải lượng dư thừa qua thận và ruột, dẫn đến tăng nhu động ruột gây phân lỏng hoặc tiêu chảy cấp. Tình trạng này thường xảy ra khi sử dụng dạng viên sủi hoặc bột pha có nồng độ cao trong thời gian dài.

Buồn nôn và nôn mửa

Vitamin C có tính axit, khi bổ sung với liều cao – đặc biệt lúc bụng đói – có thể kích thích niêm mạc dạ dày, dẫn đến cảm giác buồn nôn và nôn mửa. Đây là phản ứng tự vệ của cơ thể khi dạ dày bị quá tải hoặc bị kích ứng bởi hoạt chất acid ascorbic.

Đau bụng

Dư thừa vitamin C có thể gây co thắt nhẹ ở vùng bụng, đầy hơi, khó chịu, nhất là ở người có hệ tiêu hóa nhạy cảm hoặc có tiền sử viêm loét dạ dày. Cảm giác đau thường không dữ dội nhưng kéo dài, đôi khi kèm theo tiêu chảy hoặc buồn nôn ảnh hưởng tới hoạt động sinh hoạt thường nhật của người dùng.

Ợ nóng

Vitamin C dạng uống (đặc biệt là viên sủi hoặc bột chua) có thể tăng nồng độ axit dạ dày gây cảm giác ợ nóng, nóng rát vùng thượng vị hoặc trào ngược dạ dày thực quản. Triệu chứng này thường xuất hiện khi dùng vitamin C vào buổi tối, lúc nằm hoặc sau khi ăn no.

Đau đầu

Một số người có thể gặp phải cảm giác đau đầu, căng đầu hoặc choáng nhẹ sau khi bổ sung vitamin C liều cao. Nguyên nhân có thể do sự thay đổi áp lực thẩm thấu, kích thích thần kinh hoặc do mất cân bằng điện giải nếu đi kèm tiêu chảy.

Mất ngủ

Dùng vitamin C liều cao, đặc biệt vào buổi tối có thể gây kích thích nhẹ hệ thần kinh, khiến cơ thể tỉnh táo quá mức, khó vào giấc ngủ hoặc ngủ không sâu. Điều này thường gặp ở những người nhạy cảm với chất kích thích hoặc có thói quen uống nhiều thực phẩm chức năng vào buổi tối.

Sỏi thận

Đây là một trong những biến chứng nghiêm trọng nhất khi bổ sung vitamin C liều cao kéo dài. Vitamin C được chuyển hóa một phần thành oxalate, nếu oxalate dư thừa sẽ kết hợp với canxi trong nước tiểu để tạo thành sỏi canxi oxalat – loại sỏi thận phổ biến nhất. Theo nghiên cứu từ JAMA Internal Medicine (2013), nam giới dùng thực phẩm chức năng chứa vitamin C liều cao có nguy cơ mắc sỏi thận cao gấp đôi so với người không dùng.

Cách phòng ngừa dư thừa Vitamin C

Để tận dụng tối đa lợi ích của vitamin C mà không gây hại cho sức khỏe, người dùng cần hiểu rõ cách bổ sung hợp lý và an toàn. Dưới đây là những phương pháp hiệu quả giúp phòng ngừa tình trạng dư thừa vitamin C hiệu quả được chuyên gia Codeage khuyến nghị:

Bổ sung Vitamin C từ thực phẩm

Cách an toàn và tự nhiên nhất để cung cấp vitamin C cho cơ thể là ưu tiên sử dụng các loại trái cây và rau xanh như cam, chanh, bưởi, dâu tây, ớt chuông, cải xoăn và bông cải xanh. Vitamin C từ thực phẩm có sinh khả dụng phù hợp và cơ chế hấp thụ điều hòa tự nhiên, giúp giảm nguy cơ dư thừa so với bổ sung liều cao từ thực phẩm chức năng.

Sử dụng thực phẩm chức năng Vitamin C đúng liều lượng

Khi cần bổ sung thêm từ viên uống hoặc bột vitamin C hãy tuân thủ đúng hướng dẫn liều dùng trên bao bì sản phẩm hoặc theo chỉ định của bác sĩ. Tránh tâm lý “càng nhiều càng tốt”, vì việc tự ý tăng liều lượng có thể gây ra các tác dụng phụ như tiêu chảy, buồn nôn hoặc sỏi thận, đặc biệt nếu sử dụng lâu dài.

Tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng

Trước khi bắt đầu bất kỳ chế độ bổ sung vitamin C nào – đặc biệt nếu bạn đang có bệnh lý nền (như bệnh thận, thalassemia, loét dạ dày…) hoặc đang dùng thuốc thì nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng. Điều này giúp tránh tương tác của vitamin C với thuốc và hạn chế những tác dụng phụ không mong muốn.

Theo dõi các dấu hiệu và triệu chứng

Khi đang bổ sung vitamin C, nếu bạn thấy xuất hiện các dấu hiệu bất thường như tiêu chảy, ợ nóng, đau đầu, mất ngủ hoặc buồn nôn, hãy ngừng sử dụng ngay và liên hệ với bác sĩ để được kiểm tra và điều chỉnh kịp thời. Việc theo dõi phản ứng của cơ thể giúp bạn chủ động phòng ngừa dư thừa và đảm bảo an toàn khi sử dụng dài hạn.

Tránh dư thừa vitamin C với viên uống Codeage Liposomal Vitamin C+

Codeage Liposomal Vitamin C+ là một trong những sản phẩm bổ sung vitamin C chất lượng cao hiện nay. Sản phẩm được nhiều người lựa chọn sử dụng nhờ hiệu quả và siêu an toàn với sức khỏe bởi nó được sản xuất trên dây chuyền đạt chuẩn cGMP được FDA Hoa Kỳ xác nhận. Tuy nhiên, sản phẩm chỉ thực sự mang lại tác động tích cực như mong muốn khi được sử dụng đúng liều lượng, việc bổ sung quá nhiều viên uống Codeage Liposomal Vitamin C+ vẫn có thể gây ra những tác động tiêu cực với sức khỏe. Vì vậy, người dùng chỉ nên sử dụng Codeage Liposomal Vitamin C+ mà không cần bổ sung thêm bất kỳ sản phẩm bổ sung vitamin C nào khác cũng đã đáp ứng đủ nhu cầu hàng ngày. Sản phẩm này sở hữu nhiều ưu điểm nổi bật:

• Chứa vitamin C dạng liposomal – giúp tăng khả năng hấp thu vào máu, giảm thất thoát qua hệ tiêu hóa.
• Kết hợp với bioflavonoids và kẽm, hỗ trợ miễn dịch, chống oxy hóa và tăng hiệu quả sinh học.
• Không chứa gluten, sữa, GMO, chất tạo màu hay hương liệu nhân tạo, phù hợp cho người ăn chay và nhạy cảm với thực phẩm.
• Được sản xuất tại Mỹ, theo tiêu chuẩn chất lượng nghiêm ngặt.

Hướng dẫn sử dụng: Uống 2-3 viên mỗi ngày (không quá 4 viên), tốt nhất vào buổi sáng sau ăn hoặc theo chỉ dẫn của chuyên gia y tế. Tránh dùng đồng thời với các sản phẩm bổ sung vitamin C khác để đảm bảo an toàn và tránh dư thừa.

Kết luận

Như vậy có thể thấy, dù vitamin C mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như tăng cường miễn dịch, chống oxy hóa và hỗ trợ sản xuất collagen, nhưng việc bổ sung quá liều trong thời gian dài có thể gây ra nhiều tác hại tiêu cực. Để phòng ngừa tình trạng dư thừa, bạn nên ưu tiên bổ sung từ thực phẩm tự nhiên, sử dụng thực phẩm chức năng đúng liều lượng và luôn theo dõi các dấu hiệu bất thường của cơ thể. Việc bổ sung vitamin C một cách cân bằng và hợp lý là yếu tố then chốt giúp phát huy tối đa hiệu quả mà vẫn đảm bảo an toàn cho sức khỏe lâu dài. Hãy chú ý đến liều lượng vitamin C bổ sung hằng ngày, lắng nghe cơ thể và theo dõi các dấu hiệu cảnh báo dư thừa, cũng như tham khảo ý kiến của chuyên gia để đảm bảo hiệu quả và an toàn khi sử dụng sản phẩm bổ sung vitamin C.